(anterior shoulder instability)

Co to jest niestabilność przednia stawu łopatkowo-ramiennego?

Najczęstszym typem niestabilności stawu łopatkowo-ramiennego jest niestabilność przednia, czyli „wypadanie” barku do przodu. Głowa kości ramiennej przemieszcza się do przodu względem panewki łopatki. Niestabilność przednia stanowi ok. 90% wszystkich niestabilności stawu łopatkowo-ramiennego.

Przyczyny niestabilności przedniej stawu łopatkowo-ramiennego

Najczęstszą przyczyną niestabilności przedniej stawu łopatkowo-ramiennego jest uraz , czyli zwichnięcie lub podwichnięcie przednie stawu, tzw. „wypadnięcie” barku do przodu.

(anterior shoulder dislocation)

Najczęstszym typem zwichnięcia stawu łopatkowo-ramiennego jest zwichnięcie przednie, gdy głowa kości ramiennej przemieszcza się do przodu od panewki łopatki. Następstwem zwichnięcia przedniego barku jest zwykle okresowo powtarzające się, a więc nawracające „wypadanie barku” czyli niestabilność przednia. Podczas pierwotnego zwichnięcia dochodzi do uszkodzenia obrąbka panewki (tzw. uszkodzenia obrąbka typu Bankarta), dodatkowo także do uszkodzeń kostnych brzegu przedniego panewki i tzw. uszkodzenia Hill-Sachs’a, czyli wgniecenia głowy kości ramiennej. U niektórych po pierwszym epizodzie zwichnięcia może dojść do całkowitego wygojenia uszkodzonych struktur, dzięki czemu w przyszłości nie będzie dochodziło do nawrotu. U pozostałych pacjentów rozwinie się jednak niestabilność barku. Do dzisiaj nie wiemy, jakie czynniki zadecydują o tym, którzy pacjenci będą mieli mniej szczęścia i znajdą się w grupie chorych, u których będzie dochodziło do nawrotów „wypadania barku”. Wiadomo, że istotną rolę gra genetyka, bowiem często niestabilność barku występuje w rodzinie, a czasami może dotyczyć również drugiego barku. Może się zdarzyć, że po pierwszym urazie barku uszkodzenia są na tyle istotne, że wywołują ból, ale jeszcze nie prowadzą do kolejnych zwichnięć barku – jest to sytuacja nazywana „barkiem bolesnym niestabilnym” – jest to także niestabilność barku, choć o mniej nasilonych objawach.

Leczenie niestabilności przedniej stawu łopatkowo-ramiennego

W przypadku urazowej niestabilności przedniej stawu łopatkowo-ramiennego leczenie rehabilitacyjne pomaga przywrócić funkcję barku i zwiększyć kontrolę nad stawem, ale nie zapewnia pełnej stabilności, czyli całkowitego wyleczenia. Rehabilitacja pozwala pacjentom na uzyskanie kontroli nad stawem, ale nie gwarantuje braku nawrotów w przyszłości. Z tego powodu u pacjentów z niestabilnością przednią zwykle rekomendowane jest leczenie chirurgiczne. Obecnie istnieją dwa główne operacyjne sposoby leczenia niestabilności przedniej stawu łopatkowo-ramiennego:

1. stabilizacja kostna odtwarzająca ubytek panewki w przypadku uszkodzeń kostnych (najczęściej tzw. stabilizacja barku sposobem Latarjet);
2. rekonstrukcja tkanek miękkich odtwarzająca uszkodzenia obrąbka i torby stawowej (tzw. rekonstrukcja obrąbka sposobem Bankarta).

Obie techniki można wykonać artroskopowo, czyli bez dużego cięcia w okolicy stawu – nie jest konieczne wykonanie tzw. operacji „na otwarto”, czyli wymagającej klasycznego otwarcia tkanek w operowanej okolicy. Często wykonuje się różnego rodzaju techniki wzmacniające, czyli dodatkowe procedury, które mają dodatkowo zabezpieczyć staw przed nawrotem niestabilności.

Artroskopia barku