Choroba zwyrodnieniowa łokcia – artroza łokcia
(elbow osteoarthritis)
Na czym polega choroba zwyrodnieniowa łokcia?
Choroba zwyrodnieniowa polega na stopniowym zużywaniu chrząstki stawowej. Jest to proces podobny do choroby zwyrodnieniowej biodra, kolana lub barku. Wycieranie gładkiej chrząstki powoduje powstawanie chropowatej powierzchni, która utrudnia ruch i wywołuje ból. Stopniowo pojawiają się także zmiany kostne – tzw. osteofity, czyli drobne fragmenty kostne ograniczające ruch, mogą także powstawać ciała wolne łokcia. Wszystkie te zmiany powodują dolegliwości bólowe i ograniczenie ruchomości łokcia – może być to jedna z przyczyn przykurczu łokcia.
Jakie są przyczyny choroby zwyrodnieniowej łokcia?
Przyczyna powstawania choroby zwyrodnieniowej łokcia jest zwykle wieloczynnikowa. Uszkodzenie chrząstki może powstawać wtórnie po przebytych złamaniach, urazach lub infekcjach łokcia. Często jednak jest to proces pierwotny, związany z predyspozycjami genetycznymi lub obciążaniem łokcia (praca, sport). Często procesy niszczenia chrząstki mogą być związane z chorobami ogólnoustrojowymi, jak reumatoidalne zapalenie stawów lub dna moczanowa.
Najczęstsze objawy choroby zwyrodnieniowej łokcia
Najczęstszymi objawami choroby zwyrodnieniowej łokcia są ból i ograniczenie ruchomości, tzw. przykurcz łokcia. Możliwe jest także występowanie obrzęku lub zablokowania łokcia, co spowodowane może być obecnością ciał wolnych.
Jak wygląda diagnostyka zmian zwyrodnieniowych łokcia?
Diagnostyka zmian zwyrodnieniowych łokcia polega ocenie ruchomości i stabilności stawu, czyli badaniu klinicznym. Następnie wykonuje się badania obrazowe – RTG łokcia i CT łokcia. Czasami dodatkowo należy wykonać MRI łokcia.
Leczenie zmian zwyrodnieniowych łokcia
Leczenie nieoperacyjne
Leczenie nieoperacyjne zmian zwyrodnieniowych łokcia stosuje się we wczesnym okresie choroby, gdy objawy sa jeszcze akceptowane przez chorego. Leczenie jest objawowe i polega na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych oraz ograniczeniu aktywności łokcia. Obecnie nie ma sposobu na przywrócenie prawidłowej chrząstki w stawie, zaś różnego rodzaju preparaty zarówno doustne, jak i dostawowe mają w badaniach klinicznych bardzo wątpliwą skuteczność. Zmniejszenie aktywności i łagodzenie objawów jest sposobem na zmniejszenie bólu i spowolnienie postępu choroby. Jeżeli postępowanie takie nie przynosi wyraźnej poprawy należy rozważyć leczenie operacyjne.
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne choroby zwyrodnieniowej łokcia można podzielić na dwa etapy. W okresie umiarkowanych zmian zwyrodnieniowych stawu możliwa jest artroskopia łokcia: usunięcie osteofitów (czyli „dzióbków” kostnych), ciał wolnych i błony maziowej łokcia może zmniejszyć ból i poprawić ruchomość stawu, choć należy być świadomy, że proces destrukcji stawu zostaje spowolniony, ale nie zatrzymany. Artroskopia łokcia z powodu zmian zwyrodnieniowych stawu jest procedurą często wykonywaną przez ortopedę zajmującego się chirurgią łokcia. Kolejnym etapem, choć zarezerwowanym zwykle dla bardzo nasilonych zmian łokcia może być endoproteza łokcia, czyli wymiana stawu na sztuczny. Jest to duża i trudna operacja, rezerwowana zwykle dla pacjentów z bardzo zaawansowanym procesem artrozy łokcia.
