(clavicle fractures)

Złamania obojczyka stanowią ok. 3,3% wszystkich złamań. Najczęstszą przyczyną jest uraz pośredni – podparcie kończyną lub upadek na bark. Mechanizm przemieszczenia odłamów kostnych wynika z działania sił: odłam proksymalny jest pociągany dogłowowo przez mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy, na odłam obwodowy działa zaś siła grawitacji wzdłuż osi kończyny.

Klasyfikacja złamań obojczyka

Najczęściej złamania obojczyka dzieli się ze względu na lokalizację na: złamania 1/3 przyśrodkowej (czyli mostkowej) części obojczyka, złamania trzonu obojczyka oraz złamania 1/3 obwodowej (czyli barkowej) części obojczyka.

Diagnostyka złamań obojczyka

Badanie kliniczne oraz badania obrazowe: klasyczne badanie RTG, a w celu pogłębienia diagnostyki w razie wątpliwości lub w przypadku rozważania i planowania leczenia operacyjnego – tomografia komputerowa.

Leczenie złamań obojczyka

Uszkodzenia 1/3 przyśrodkowej występują bardzo rzadko – zwykle nie ma potrzeby leczenia chirurgicznego. Również złamania trzonu obojczyka najczęściej leczy się nieoperacyjnie. Zwykle stosuje się unieruchomienie typu „ósemka” lub zwykły temblak. Wskazaniem do leczenia operacyjnego jest złamanie otwarte (lub zagrażające „przebiciem” skóry), zaburzenia naczyniowe, postępujące zaburzenia neurologiczne i skrócenie obojczyka > 2cm. Często decyzja o sposobie leczenia nie jest jednoznaczna i wymaga dokładnej analizy czynników ryzyka i oczekiwań pacjenta. W przypadku leczenia operacyjnego wykorzystuje się najczęściej płytę, rzadziej zespolenie śródszpikowe. Złamania końca barkowego obojczyka rzadko mogą być leczone zachowawczo – możliwe jest to tylko pod warunkiem, że złamanie jest nieprzemieszczone, czyli stabilne. W przypadku przemieszczenia odłamu przyśrodkowego wskazane jest leczenie operacyjne. Celem leczenia jest stabilizacja przemieszczonego fragmentu kostnego, co można uzyskać stosując zespolenie płytą, śrubami lub systemami elastycznymi mocującymi obojczyk do wyrostka kruczego. Obecnie możliwe jest wykonanie takiej stabilizacji również artroskopowo.